Tục thờ cúng Thần tài Thổ là nét đặc trưng trong văn hóa cúng bái ở khu vực Nam Bộ. Ngày ngay nó được phát triển và phổ biến ở hầu hết các vùng miền tại Việt Nam. Nghi thức cúng lễ không thể thiếu được bộ tam sên. Vậy Tam Sên là gì? Khi cúng thần tài thì bộ tam sên đầy đủ cần những gì? Tất cả sẽ được Bantinz giới thiệu chi tiết trong bài viết này. Cùng theo dõi ngay nhé!
Bộ Tam Sên là gì?
Bộ tam sên là gì? Bộ tam sên là lễ vật có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong quan niệm thờ cúng của người Việt. Theo đó, bộ tam sên bắt nguồn là Tam sinh. Trong đó, tam sinh sẽ bao gồm: Noãn sinh, Thai sinh và Thấp sinh.
Tam sên có ý nghĩa tượng trưng cho 3 loài vật: 1 loài sống trên không, một loại sống trên cạn và 1 loại sống dưới nước.

Theo quan niệm và lời giải thích của các chuyên gia văn hóa, bộ tam sên chính là đại diện cho 3 loại vật tượng trưng cho ý nghĩa của Thổ – Thủy – Thiên trong tâm linh. Trong đó, miếng thịt heo (tượng trưng cho loài vật sống trên cạn) – Thổ; Con tôm hoặc cua (tượng trưng cho loài vật sống dưới nước) – Thủy và trứng gà hoặc trứng vịt (tượng trưng cho loài có lông vũ bay trên trời) – Thiên.
Xem thêm: Quả khu mấn là gì? Một số từ vựng phương ngữ miền Trung
Ngoài ra, “bộ tam sên” trong Kinh Lăng Nghiêm còn thể hiện một ý nghĩa khác và Đức Phật chia chúng sinh thành 12 loài đó là:
- Loài được sinh từ trứng (gọi là Noãn sinh)
- Loài được sinh từ thai (gọi là Thai sinh)
- Loài được sinh ở dưới đất do ẩm ướt như côn trùng (gọi là Thấp sinh)
- Loài được sinh ra hình chất mới nhờ loại bỏ bản chất cũ như gạo hóa mọt, bông lúa hóa sâu hay cỏ mục hóa đom đóm,… (gọi là Hóa sinh)
- Loài có sắc (gọi là hình tướng).
Bộ tam sên gồm những gì?
Tam sên là gì và bộ tam sên bao gồm những gì chắc chắn là câu hỏi được nhiều gia chủ quan tâm. Trên thực tế thờ cúng, bộ tam sên sẽ bao gồm những vật phẩm như sau:

- Miếng thịt heo – Thổ (tượng trưng cho loài vật sống trên cạn)
- Tôm hoặc cua – Thủy (tượng trưng cho loài vật sống dưới nước)
- Trứng gà hoặc trứng vịt – Thiên (tượng trưng cho những loài có lông vũ bay trên trời và trứng cũng là để biểu trưng cho tính phồn thực)
Với đầy đủ những vật cúng này, bộ tam sên trong mâm cúng mang ý nghĩa cầu mong sự may mắn, thuận lợi, đủ đầy và tài lộc sẽ đến với gia đình. Hơn thế nữa, cúng tam sên là gì còn có ý nghĩa thể hiện lòng thành kính, biết ơn đến ông bà, tổ tiên cũng như các vị Thần, Phật trong gia đình.
Bộ tam sên cúng Thần tài, Ông địa
Bộ tam sên cúng thần tài là gì và bao gồm những lễ vật ra sao, các bạn có thể tham khảo chi tiết sau đây:
Để việc khai trương, buôn bán, được thuận lợi, may mắn và tài lộc đầy nhà, các bạn cần chuẩn bị đầy đủ lễ vật của một bộ tam sên khi cúng Thần tài, Ông địa. Mâm lễ cúng này sẽ giúp gia chủ thể hiện lòng thành tâm và biết ơn của mình đối với các vị thổ thần đồng thời cầu mong sự che chở, phù hợp cho công việc làm ăn kinh doanh được phát tài, phát lộc.

Theo đó, bộ tam sên cúng Thần tài, Ông địa sẽ được chuẩn bị với đầy đủ các lễ vật như sau:
- Cúc vạn thọ: 1 bình
- Mâm ngũ quả: 1 mâm
- Cây nhang: 5 cây
- Chung rượu đế: 5 chung
- Đèn cầy: 2 cây
- Điếu thuốc: 2 điếu
- Vàng bạc đại: 2 miếng
- Xôi chè cúng khai trương: 5 phần
- Gạo và muối hột
- Cùng với đó, bộ tam sên không thể thiếu: 1 miếng thịt ba rọi, 1 con tôm (hoặc có thể thay thế bằng cua) và 1 quả trứng. Gia chủ lưu ý tất cả những lễ vật này đều phải luộc, không được chế biến theo phương thức khác.
Đồng thời, gia chủ cần chuẩn bị thêm một số lễ vật cần thiết trước khi làm lễ cúng khai trương đó là nải chuối vàng, thay nước trong bình của Ông địa, Thần tài và thay nước bình hoa trước khi thắp nhang.
Bên cạnh bộ tam sên, người dân hiện nay còn sử dụng cá lóc nướng để cúng Thần tài, nhất là vào dịp ngày vía Thần Tài. Theo đó, cá lóc sẽ được đem đi nướng trui nguyên con đồng thời để nguyên vi vảy cũng như không cắt đuôi. Sở dĩ cá lóc phải để nguyên con bởi nó tượng trưng cho lòng thành kính của con cháu đối với ông bà tổ tiên trước kia phải trải qua tháng ngày khai khoang khó khăn, khổ cực.
Bộ tam sên thường dùng trong nghi thức cúng nào?
Cúng tam sên là gì hay lễ tam sên là gì cũng được rất nhiều gia chủ quan tâm hiện nay. Theo đó, từ xưa đến nay, bộ tam sên đều được sử dụng vào những dịp lễ cúng quan trọng trong gia đình như một nét đẹp nhân sinh và văn hóa tâm linh của người Việt.

Với những ý nghĩa này, bộ tam sên thường được sử dụng trong các nghi lễ thờ cúng như:
- Sử dụng cúng trong lễ khai trương, liên hoan nhà mới
- Sử dụng để cúng đất đai, lễ động thổ và nhập trạch
- Đĩa tam sên còn được sử dụng để cúng Ông địa, Thần tài
- Bộ tam sên cũng được sử dụng trong lễ cúng thôi nôi, đầy tháng, cúng mụ cho các bé
- Ngoài ra, bộ tam sên còn được dùng trong lễ cúng tam tai, giải hạn
Những lưu ý cần biết trước và sau khi cúng Thần Tài , Thổ Địa:
Thổ Địa, Thần Tài là một trong những vị thần dân gian được người dân thờ cúng với mong muốn cầu bình an, sung túc cho gia đạo. Không giống các vị thần thánh khác, phải đặt trên cao, nơi trang nghiêm.
Thần Tài – Thổ Địa lại thường được đặt thờ dưới đất, hướng mặt ra cửa chính của mỗi gia đình. Và việc cúng Thần Tài không chỉ là nghi thức nhằm cầu tài lộc cho gia đình mà còn là một cách tưởng nhớ công ơn của các vị thần dân gian.
- Hàng ngày bạn nên thắp hương mỗi sáng từ 6h – 7h và chiều tối từ 16 – 19h, mỗi lần đốt 5 cây nhang.
- Thay nước uống khi đốt nhang, thay nước trong lọ hoa thường xuyên.
- Không được để các con vật chó mèo đến quậy phá làm ô uế bàn thờ Thần Tài, Thổ Địa.
- Hàng tháng thường xuyên lau bàn thờ, tắm cho Thần Tài vào ngày cuối tháng và ngày 14 âm lịch với nước lá bưởi, hay rượu pha nước Khi cúng xong gạo, muối thì cất lại dùng cho có lộc, không được vung vãi ra ngoài.
- Vàng, bạc đốt ở ngoài, rượu hay nước thì đứng từ ngoài cửa tưới vào nhà, có ý nghĩa là đem lộc vào nhà.
Tạm kết
Bộ tam sên là gì hay bộ tam sên gồm những gì là những câu hỏi đã được trả lời chi tiết và đầy đủ trong bài viết trên đây. Hy vọng các bạn sẽ chuẩn bị bộ tam sên thật chu đáo và tươm tất để lễ cúng được diễn ra trọn vẹn và thành tâm nhất nhờ đó mà công việc làm ăn, buôn bán của bạn được thêm phần “thuận chèo mát mái”.