Tước quân tịch là cụm từ được rất nhiều người quan tâm tìm kiếm khi xảy ra các vụ việc quân nhân vi phạm pháp luật. Vậy tước quân tịch là gì? Các trường hợp nào sẽ bị tước quân tịch? cùng bantinz tìm hiểu chi tiết trong bài viết này!
Tước quân tịch là gì?
Quân tịch là danh từ chỉ tư cách pháp lý của một quân nhân khi tại ngũ được áp dụng đối với sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, binh sĩ và có quyền lợi, nghĩa vụ được pháp luật, điều lệnh, điều lệ quân đội và các văn bản quy phạm pháp luật khác của nhà nước quy định.
Tước quân tịch là việc tước đoạt danh hiệu quân nhân, đây là một hình thức xử phạt khi quân nhân trong thời gian tại ngũ có vi phạm các quy định trong điều lệ quân tịch.
Việc tước quân tịch sẽ đồng nghĩa với việc quân nhân đó sẽ bị xóa tên ra khỏi danh sách quân nhân và không còn trong hàng ngũ của Quân đội nhân dân Việt Nam. Mọi quyền lợi của bản thân và gia đình của người bị tước quân tịch cũng bị xóa bỏ. Đây được coi là hình thức kỷ luật nặng nhất, nghiêm nhất được áp dụng cho quân nhân.
Trong trường hợp quân nhân có dấu hiệu phạm tội, vi phạm pháp luật ngoài hình thức kỷ luật là tước quân tịch thì còn bị thêm xử lý theo tòa án dân sự và tòa án binh.
Xem thêm: Tòa án binh là gì? Vì sao Quân đội có tòa án riêng?
Những trường hợp nào bị tước quân tịch?
Chương II Thông tư 16/2020/TT-BQP quy định về các trường hợp quân nhân bị tước quân tịch như sau:
(1) Chống mệnh lệnh
Không chấp hành mệnh lệnh hoặc không thực hiện nhiệm vụ khi người chỉ huy trực tiếp hoặc cấp có thẩm quyền giao mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự và thuộc một trong các trường hợp sau:
– Là chỉ huy hoặc sĩ quan;
– Lôi kéo người khác tham gia;
– Trong sẵn sàng chiến đấu;
– Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm.
(2) Làm nhục, hành hung người chỉ huy hoặc cấp trên
Dùng lời nói, hành động xúc phạm đến nhân phẩm, danh dự, uy tín, thân thể người chỉ huy hoặc cấp trên thuộc một trong các trường hợp sau:
– Là sĩ quan;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe nhưng chưa tới mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
– Lôi kéo người khác tham gia.
(3) Làm nhục hoặc dùng nhục hình đối với cấp dưới
Người chỉ huy hoặc cấp trên dùng lời nói hoặc có hành động xúc phạm đến nhân phẩm, danh dự, thân thể của cấp dưới thuộc một trong các trường hợp sau:
– Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe nhưng chưa tới mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
(4) Làm nhục, hành hung đồng đội
Dùng lời nói hoặc có hành động xúc phạm đến nhân phẩm, danh dự, thân thể đồng đội mà giữa họ không có quan hệ chỉ huy và phục tùng thuộc một trong các trường hợp sau:
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe nhưng chưa tới mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
– Lôi kéo người khác tham gia;
– Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
– Gây ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của đơn vị.
(5) Đào ngũ
Tự ý rời khỏi đơn vị lần đầu quá 03 (ba) ngày đối với sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng; quá 07 (bảy) ngày đối với hạ sĩ quan, binh sĩ nhưng không thuộc các trường hợp được quy định tại Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) và thuộc một trong các trường hợp sau:
– Gây hậu quả nhưng chưa đến mức độ nghiêm trọng;
– Khi đang làm nhiệm vụ;
– Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
– Lôi kéo người khác tham gia.
(6) Vô ý làm lộ bí mật hoặc làm mất tài liệu bí mật quân sự
Vô ý làm lộ bí mật hoặc làm mất tài liệu bí mật quân sự, bí mật Nhà nước nhưng chưa tới mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự và thuộc một trong các trường hợp sau:
– Đã được nhắc nhở, chấn chỉnh nhưng thực hiện không nghiêm;
– Trong khu vực có tình hình an ninh chính trị mất ổn định;
– Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
– Đơn vị không hoàn thành nhiệm vụ.
(7) Vi phạm các quy định về quản lý, sử dụng vũ khí quân dụng, trang bị kỹ thuật quân sự
Quản lý, sử dụng vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự sai quy định để xảy ra mất an toàn về người, vũ khí, trang bị, phương tiện, tài sản thuộc một trong các trường hợp sau:
– Là chỉ huy hoặc sĩ quan;
– Là người có chuyên môn nghiệp vụ về vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự;
– Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm.
(9) Vô ý làm mất hoặc làm hư hỏng vũ khí quân dụng, trang bị kỹ thuật quân sự
Vô ý làm mất hoặc làm hư hỏng vũ khí, phương tiện kỹ thuật quân sự thuộc một trong các trường hợp sau:
– Là chỉ huy hoặc sĩ quan;
– Trong chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu;
– Không có biện pháp tích cực ngăn chặn;
(10) Chiếm đoạt hoặc hủy hoại chiến lợi phẩm
Chiếm đoạt hoặc hủy hoại chiến lợi phẩm nhưng chưa tới mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự thuộc một trong các trường hợp sau:
– Là chỉ huy hoặc sĩ quan;
– Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
– Gây ảnh hưởng xấu đến đơn vị.
(11) Quấy nhiễu nhân dân
Khi tiếp xúc với nhân dân mà có hành vi đòi hỏi, yêu sách, quấy nhiễu, gây phiền hà, khó khăn, cản trở sinh hoạt bình thường của nhân dân hoặc xâm phạm đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự, tài sản của nhân dân nhưng chưa tới mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự thuộc một trong các trường hợp sau:
– Là chỉ huy hoặc sĩ quan;
– Lôi kéo người khác tham gia;
– Trong khu vực có chiến sự hoặc tình trạng khẩn cấp;
– Gây ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của Quân đội.
(12) Chiếm đoạt tài sản
Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc dùng các thủ đoạn khác để chiếm đoạt tài sản của Nhà nước, tổ chức, công dân có giá trị dưới 2.000.000 (hai triệu) đồng thuộc một trong các trường hợp sau:
– Lôi kéo người khác tham gia;
– Làm ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của đơn vị.
(13) Sử dụng trái phép chất ma túy
(14) Các hành vi vi phạm khác
Ngoài các hành vi vi phạm quy định tại Thông tư 16/2020/TT-BQP, nếu người vi phạm có hành vi vi phạm khác tuy có dấu hiệu của tội phạm, nhưng tính chất mức độ nguy hiểm cho xã hội không đáng kể, chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự mà bị cơ quan có thẩm quyền kết luận bằng văn bản về hành vi vi phạm thuộc một trong các trường hợp sau:
– Là chỉ huy hoặc sĩ quan;
– Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
– Biết sẽ gây hậu quả nhưng không có biện pháp ngăn chặn.
(15) Vi phạm pháp luật bị tòa án tuyên có tội và áp dụng hình phạt
Vi phạm pháp luật bị tòa tuyên án phạt tù và phải chấp hành hình phạt tại trại giam.
Nguyên tắc khi thi hành kỷ luật đối với quân nhân vi phạm
Căn cứ tại Điều 4 Thông tư 16/2020/TT-BQP quy định về nguyên tắc xử lý đối với bất kỳ hình thức kỷ luật như sau:
– Mọi vi phạm kỷ luật phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời và phải bị xử lý nghiêm minh; hậu quả do vi phạm kỷ luật gây ra phải được khắc phục theo đúng quy định của pháp luật.
– Việc xử lý vi phạm kỷ luật được tiến hành nhanh chóng, chính xác, công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, bảo đảm công bằng, đúng quy định của pháp luật.
– Việc xử phạt vi phạm kỷ luật phải căn cứ vào tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm, đối tượng vi phạm và tình tiết giảm nhẹ, tình tiết tăng nặng.
– Nghiêm cấm tất cả những hành vi xâm phạm thân thể, danh dự, nhân phẩm của quân nhân, công chức, công nhân và viên chức quốc phòng trong quá trình xem xét xử lý kỷ luật; không áp dụng các hình thức kỷ luật khác thay cho hình thức kỷ luật được pháp luật quy định.
– Không áp dụng hình thức kỷ luật tước danh hiệu quân nhân và buộc thôi việc đối với nữ quân nhân, công chức, công nhân và viên chức quốc phòng khi mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Không áp dụng các hình thức kỷ luật khác thay cho hình thức kỷ luật tước quân tịch được pháp luật quy định.
– Nếu vi phạm gây thiệt hại về vật chất, người vi phạm ngoài việc chịu hình thức kỷ luật còn phải bồi thường. Tài sản, tiền, vật chất do hành vi vi phạm mà có, phải được xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
– Chỉ áp dụng 1 hình thức kỷ luật chung cho tất cả các vi phạm, trường hợp một lần vi phạm kỷ luật mà người vi phạm thực hiện nhiều hành vi vi phạm khác nhau thì phải xem xét, kết luận, làm rõ mức độ vi phạm và hình thức kỷ luật đối với từng hành vi vi phạm và đưa ra mức xử phạt chung nhất nhưng không vượt quá hình thức kỷ luật của hành vi có mức xử lý kỷ luật cao nhất
– Người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên (sau đây gọi chung là người chỉ huy) các cấp phải chịu trách nhiệm về tình hình vi phạm kỷ luật, vi phạm pháp luật của quân nhân thuộc quyền; tùy tính chất, mức độ vi phạm, hậu quả gây ra của vụ việc và mức độ liên quan đến trách nhiệm của người chỉ huy trực tiếp và trên một cấp để xác định hình thức kỷ luật theo quy định tại Thông tư này.
– Người thực hiện hành vi vi phạm kỷ luật có dấu hiệu tội phạm cơ quan đơn vị phải chuyển hồ sơ vi phạm sang Cơ quan điều tra trong Quân đội để xử lý theo quy định của pháp luật. Trường hợp bị tòa án xét xử và tuyên phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù nhưng cho hưởng án treo thì chỉ giải quyết chế độ, chính sách khi đã có quyết định thi hành án của Tòa án.
Trường hợp được miễn trách nhiệm kỷ luật đối với quân nhân khi vi phạm
Điều 6 Thông tư 16/2020/TT-BQP quy định về các trường hợp chưa xem xét kỷ luật và miễn trách nhiệm kỷ luật như sau:
Những trường hợp chưa xem xét kỷ luật đối với quân nhân:
– Trong thời gian nghỉ phép hằng năm, nghỉ theo chế độ;
– Trong thời gian điều trị có xác nhận của cơ sở quân y hoặc cơ sở y tế;
– Trong thời gian hưởng chế độ thai sản, đang nuôi con dưới 12 tháng;
– Đang trong thời gian chờ kết quả giải quyết cuối cùng của cơ quan có thẩm quyền điều tra, truy tố, xét xử về hành vi vi phạm pháp luật.
Những trường hợp miễn trách nhiệm kỷ luật đối với quân nhân:
– Được cơ quan có thẩm quyền xác nhận tình trạng mất năng lực hành vi dân sự khi vi phạm pháp luật nhà nước, điều lệnh, điều lệ quân đội;
– Vi phạm pháp luật nhà nước, điều lệnh, điều lệ Quân đội trong trường hợp phòng vệ chính đáng, tình thế cấp thiết và do điều kiện bất khả kháng nhưng phải được cấp có thẩm quyền xác nhận vi phạm trong tình thế cấp thiết, do sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan
– Chấp hành mệnh lệnh của người chỉ huy cấp trên hoặc phân công nhiệm vụ của người có thẩm quyền theo quy định của pháp luật và Bộ Quốc phòng. Trường hợp làm theo hiệu lệnh cấp trên nhưng trước đó phải biết rằng hành vi của mình là không đúng và đã trình bày với cấp trên, với chỉ huy nhưng chỉ huy vẫn yêu cầu thực hiện.
Ngoài ra có thể nói đến trường hợp sỹ quan quân đội vi phạm đã qua đời sẽ được miễn trách nhiệm hình sự.
Những quyền lợi sẽ mất khi bị tước quân tịch là gì?
Việc tước quân tịch không chỉ là việc xóa tên ra khỏi hàng ngũ quân đội nhân dân Việt Nam trở về là một công dân bình thường mà còn là việc sẽ không được hưởng bất kỳ các chế độ, quyền lợi mà quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng được hưởng như:
– Ngoài ra có thể nói đến trường hợp sỹ quan quân đội vi phạm đã qua đời sẽ được miễn trách nhiệm hình sự.
– Chế độ nghỉ hưu theo quy định
– Chế độ đối với quân nhân chuyên nghiệp chuyển sang làm tại doanh nghiệp, đơn vị không hưởng lương theo ngân sách
– Được ưu tiên bố trí việc làm phù hợp với ngành, nghề chuyên môn, kỹ thuật, nghiệp vụ
– Được đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ cần thiết phù hợp với công việc đảm nhiệm
– Chế độ tiền lương, phụ cấp, nhà ở, điều kiện thực hiện nhiệm vụ đối với quân nhân chuyên nghiệp.
– Chế độ nâng lương đối với quân nhân chuyên nghiệp
– Chế độ đang phục vụ tại ngũ mà từ trần đối với quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng
– Chế độ nghỉ ngơi của quân nhân chuyên nghiệp
Người nhà quân nhân bị tước quân tịch sẽ không được hưởng quyền lợi gì?
– Ngoài quân nhân bị tước quân tịch, quyền và lợi ích của quân nhân thì người nhà quân nhân cũng bị xóa bỏ các quyền lợi được hưởng như:
– Không được hưởng trong các trường hợp nhà ở bị hỏa hoạn, thiên tai, trôi nhà, cháy nhà
– Hưởng chế độ đau ốm
– Chế độ khó khăn đột xuất
– Khi hạ sĩ quan, binh sĩ từ trần, thân nhân không được hưởng trợ cấp trên đầu người và hưởng chế độ, đãi ngộ khác theo quy định pháp luật
– Con đẻ, con nuôi hợp pháp của hạ sĩ quan, binh sĩ được miễn giảm học phí khi học tại cơ sở giáo dục phổ thông công lập, ngoài công lập
Việc tước quân tịch không chỉ ảnh hưởng đến danh dự mà còn là quyền lợi của quân nhân. Do đó mà khi xem xét kỷ luật thì cơ quan tổ chức sẽ điều tra xác minh làm rõ các sai phạm để xử lý đúng người đúng tội, đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho cơ hội quân nhân có thể sửa sai và khắc phục
Trên đây là những giải đáp về tước quân tịch là gì? và các thông tin liên quan. Hy vọng bài viết này đã giúp mọi người có thêm kiến thức. Theo dõi bantinz nhiều hơn để cập nhật thêm nhiều thông tin hay!
